Đông khô thực phẩm bằng công nghệ thăng hoa là một khái niệm khá mới khi nhắc đến các cách bảo quản hay chế biến thực phẩm ăn liền. So với các phương pháp làm khô thông thường, thực phẩm sấy khô đông lạnh luôn được đánh giá cao về hương vị cũng như hình thức và thành phần dinh dưỡng.
Vậy cách chế biến thực phẩm này có khó hay không? Và có thể làm thực phẩm đông khô mà không cần dùng đến máy không? Hãy cùng Khôi Minh tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Đông khô thực phẩm là gì?
Đông khô thực phẩm (thực phẩm đông khô) hiện nay đa số đều được làm nhờ sử dụng máy sấy thăng hoa. Đây vốn dĩ là một phương pháp bảo quản thực phẩm. Nhưng ưu điểm vượt trội của nó là có thể giữ lại hình dáng và màu sắc như thực phẩm tươi.
Quy trình sấy đông khô được hiểu ngắn gọn qua hai bước là: làm đông thực phẩm ở nhiệt độ âm rồi đưa vào buồng chân không để sấy.
Quá trình này sẽ làm các tinh thể nước từ thể rắn thăng hoa thành thể khí, và được loại bỏ khỏi thực phẩm. Lúc này, thành phẩm có cấu trúc xốp, vẫn giữ nguyên được hình dạng và màu sắc như thực phẩm tươi.
Lượng nước được loại bỏ tới 98% nhưng hình dạng và màu sắc của thực phẩm gần như được giữ nguyên vẹn giống như thực phẩm tươi. Do đó nếu được bảo bảo quản đúng cách, thời gian bảo quản của thực phẩm sấy có thể kéo dài rất lâu mà không bị hư hỏng hay nấm mốc.
Làm thế nào để đông khô thực phẩm?
Có 2 cách làm thực phẩm đông khô phổ biến hiện nay: sấy bằng máy sấy thăng hoa, hoặc làm khô thực phẩm bằng việc đông đá.
Sấy khô bằng máy sấy thăng hoa thực phẩm
Cách sấy này rất đơn giản, chỉ cần làm theo những bước được hướng dẫn về cách vận hành máy. Quá trình diễn ra hoàn hoàn toàn tự động.
Các bước thực hiện:
- Chuẩn bị các loại thực phẩm cần sấy. Có thể để nguyên hoặc cắt thành miếng tùy nhu cầu.
- Đặt chúng lên khay, đưa vào buồng sấy và bắt đầu cài đặt chế độ cho máy làm việc.
- Sau khi sản phẩm đạt yêu cầu. Lấy ra khỏi máy sấy và đóng gói bảo quản.
Tuy nhiên, chi phí đầu tư cho máy sấy thăng hoa không hề rẻ. Nếu sử dụng trong gia đình, mọi người thường chọn loại máy sấy nhiệt (sấy đối lưu nhiệt nóng).
Máy sấy thăng hoa thường được dùng ở các cơ sở chế biến và sản xuất có quy mô lớn hơn. Và thường áp dụng cho những loại thực phẩm có giá trị cao như đông trùng hạ thảo, bào ngư, sầu riêng, việt quất,…
Đông khô thực phẩm không cần máy
Phương pháp này thực ra chỉ cho thành phẩm có một phần giống với đông khô chứ bản chất của cả hai không giống nhau. Bởi vì khi sử dụng máy sấy, bắt buộc phải sấy thực phẩm trong buồng chân không để hơi nước xảy ra sự thăng hoa. Từ thể rắn hóa thành thể khí.
Cách làm của phương pháp này như sau:
- Chuẩn bị loại thực phẩm cần làm khô theo nhu cầu
- Phơi qua để thực phẩm rút bớt nước
- Sau đó đặt thực phẩm vào ngăn đá tủ lạnh trong thời gian dài. Lúc đầu, thực phẩm sẽ đông cứng. Trong vài tuần, thực phẩm sẽ trở nên khô.
- Để kiểm tra thực phẩm đã khô hoàn toàn hay chưa. Bằng cách lấy một miếng ra xem thử, nếu khi rã đông, màu sắc của thực phẩm dễ dàng trở về như trạng thái lúc tươi thì quá trình làm đông khô đã hoàn tất.
4 loại thực phẩm thích hợp để sấy thăng hoa
Có phải tất cả các loại thực phẩm đều thích hợp để sấy thăng hoa? Một số loại có đặc tính dưới đây đặc biệt phù hợp với công nghệ sấy này:
1.Quả mọng
Những loại quả mọng đặc biệt thích hợp để sấy thăng hoa. Thực phẩm chứa càng nhiều nước thì quá trình thăng hoa diễn ra càng dễ dàng. Ví dụ như: việt quất, mâm xôi, dâu tây,….
2. Thịt
Thịt vốn dĩ là loại thực phẩm không thể bảo quản một cách tự nhiên. Nó phải được chế biến, thêm chất bảo quản cần thiết hoặc sấy đông khô. Khi sấy thịt, cần chú ý đến độ dày của miếng thịt để ra được thành phẩm có độ khô tốt tốt nhất.
3. Sữa chua khô
Sữa chua khô là món ăn vặt bổ dưỡng và ngon miệng. Với cấu trúc giòn xốp, dễ dàng bảo quản và mang theo. Hàm lượng dinh dưỡng không kém gì sữa chua tươi.
4. Rau củ
Sấy đông khô thực phẩm như rau củ sẽ giúp chúng ta bảo quản được các loại rau ưa thích quanh năm.
Nếu là sấy khô bằng nhiệt thông thường, một số vitamin và chất dinh dưỡng bị mất đi trong quá trình gia nhiệt. Nhưng với công nghệ sấy thăng hoa, đây không còn là điều đáng lo ngại.
Cách bảo quản thực phẩm sấy đông khô chuẩn an toàn
Vì có cấu trúc xốp và dễ dạng bị hút ẩm, nên thực phẩm đông khô cần được bảo quản ngay trong túi hoặc hộp kín.
Không nhất thiết phải bảo quản trong tủ lạnh. Chỉ cần để ở nơi khô thoáng, tránh độ ẩm xâm nhập. Thời gian bảo quản của loại thực phẩm này có thể kéo dài tới hàng chục năm.
