Đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa là một trong những sản phẩm được nhiều người tin tưởng và sử dụng hiện nay. Đông trùng hạ thảo được sấy bằng phương pháp này thì vẫn giữ được dược tính, dưỡng chất tự nhiên. Hình dạng cũng không bị thay đổi sau khi sấy khô. Thời gian bảo quản cũng được lâu hơn nhiều so với các phương pháp sấy khác.
Tại sao Đông trùng hạ thảo cần phải sấy thăng hoa?
Nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng, sử dụng Đông trùng hạ thảo tươi thì mới giữ được trọn vẹn 100% dược tính và dưỡng chất. Tuy nhiên, để bảo quản được đông trùng tươi rất khó khăn và thời gian bảo quản không được lâu. Cho nên sấy khô đang là giải pháp để có thể kéo dài thời gian lưu trữ. Và cũng dễ dàng cho công tác vận chuyển.
Có 3 phương pháp sấy phổ biến hiện nay: sấy nhiệt đối lưu, sấy lạnh và sấy thăng hoa.
- Phương pháp sấy nhiệt đối lưu: sử dụng nhiệt độ cao tác động trực tiếp vào đông trùng hạ thảo để làm bốc hơi nước. Sau đó quạt đối lưu sẽ đẩy hơi nước ra ngoài theo khe thoát. Phương pháp sấy này thì hình dạng cũng như màu sắc của đông trùng sẽ bị thay đổi. Và dưỡng chất cũng bị suy giảm một phần.
- Phương pháp sấy lạnh: Đây là phương pháp sấy ở nhiệt độ thấp bằng không khí khô tuần hoàn kín. Chất lượng sản phẩm sấy cũng sẽ tốt hơn so với phương pháp sấy nhiệt. Tuy nhiên, hình dạng và màu sắc sản phẩm sấy cũng không thể giữ nguyên vẹn như ban đầu.
- Phương pháp sấy thăng hoa (sấy đông khô): đây là phương pháp tiên tiến nhất hiện nay. Bằng cách cấp đông cho đông trùng hạ thảo ở nhiệt độ âm. Sau đó, đưa vào buồng chân không để làm thăng hoa nước trong đông trùng hạ thảo. Thực hiện sấy khô ở nhiệt độ âm sâu và trong môi trường chân không. Nên sản phẩm sấy thăng hoa sẽ giữ được màu sắc, hình dạng, dưỡng vốn có.
Đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa có thời gian bảo quản lâu hơn. Tránh được các yếu tố môi trường như: hơi ẩm, vi khuẩn, nấm mốc.
Ưu điểm của Đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa
- Giữ nguyên được hình dạng, màu sắc và dưỡng chất dược tính.
- Giúp tăng thời gian bảo quản gấp nhiều lần so với dạng tươi.
- Dễ dàng bảo quản và vận chuyển đến nhiều nơi.
Quy trình sấy thăng hoa đông trùng hạ thảo
1. Chuẩn bị sơ chế Đông trùng trước khi đưa vào sấy
Đông trùng hạ thảo được nuôi trồng từ gạo lứt, nhộng tằm…cho ra loại Đông trùng Cordyceps. Trong điều kiện nghiêm ngặt để có được loại đông trùng đảm bảo chất lượng dinh dưỡng và màu sắc thành phẩm.
Đông trùng nuôi trồng sẽ thường sẽ có hai phần: phần đế và phần thân sợi nấm. Tùy mục đích muốn cung cấp ra thị trường mà có thể để nguyên hoặc cắt bỏ phần đế. Cần kiểm tra loại bỏ những sợi nấm bị mốc hư hỏng trước khi đưa vào sấy.
2. Giai đoạn cấp đông cho nấm đông trùng
Sau khi lựa chọn kỹ cận thận, nấm đông trùng được đưa vào cấp đông nhanh ở -50°C đến -80°C. Để dung môi chất lỏng bên trong đông trùng chuyển sang dạng rắn. Đây là giai đoạn quan trong trong sấy thăng hoa. Cần theo dõi để đảm bảo nhiệt độ đủ lạnh theo đúng quy định.
3. Sấy khô sơ cấp cho đông trùng hạ thảo
Ở giai đoạn này đông trùng hạ thảo sẽ được đưa vào buồng chân không để làm thăng hoa lớp băng trong vật liệu. Ở trong điều kiện nhiệt độ thấp và áp suất thấp nước sẽ chuyển từ thể băng sang hơi. Nên được gọi là thăng hoa.
Ở trong giai đoạn này, độ ẩm trong đông trùng hạ thảo sẽ được lấy đi khoảng 90%.
4. Giai đoạn sấy thăng hoa thứ cấp cho đông trùng hạ thảo
Đây là công đoạn cuối cùng để làm khô cho đông trùng hạ thảo. Lúc này nhiệt độ máy sấy thăng hoa sẽ được tăng lên để làm bốc hơi gần như hết lượng hơi ẩm bên trong đông trùng hạ thảo.
Kết thúc giai đoạn sấy khô thứ cấp, độ ẩm còn lại sẽ ở khoảng 1 – 2%. Màu sắc, hình dạng, giá trị dinh dưỡng được giữ gần như nguyên vẹn.
5. Đóng gói và bảo quản nấm đông trùng sau khi được sấy khô
Sau khi sấy khô Đông trùng hạ thảo cần được đóng gói kín cẩn thận và đặt ở nơi khô ráo thoáng mát. Có thể đóng gói bảo quản bằng phương pháp hút chân không. Không khí, hơi ẩm sẽ được loại bỏ hoàn toàn. Như vậy khâu bảo quản sẽ được đảm bảo tốt hơn.
Cách sử dụng đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa
- Ăn trực tiếp: Có thể ăn trực tiếp sản phẩm mà không cần phải qua chế biến.
- Pha trà: Lấy khoảng 1g đông trùng cho vào cốc rồi đổ nước sôi vào. Để khoảng từ 5-10 phút là có thể sử dụng như trà thông thường.
- Nấu cháo hoặc các món hầm: Hầm 1g Đông trùng hạ thảo với cháo khoảng 30 phút để chiết hoàn toàn dưỡng chất. Có thể sử dụng thường xuyên để nâng cao sức khỏe và sức đề khoáng.
- Ngâm với mật ong: Sử dụng 20 – 25g Đông trùng hạ thảo ngâm với khoảng 600ml mật ong. Ngâm khoảng 7 – 10 ngày là có thể sử dụng được. Mỗi lần sử dụng khoảng 5ml.
- Ngâm rượu: Lấy 20 – 25g ĐTHT sấy thăng hoa ngâm với 3 – 4 lít rượu 35 – 40 độ. Mỗi lần uống khoảng 1-2 chén nhỏ trong bữa cơm.
Những điều cần lưu ý khi sử dụng đông trùng hạ thảo sấy khô
- Không nên sử dụng một cách lạm dụng. Vì như vậy sẽ gây dư thừa dưỡng chất trong cơ thể. Tốt nhất không nên sử dụng trong thời gian dài, giữ các liệu trình nên nghỉ khoảng 3 – 5 ngày.
- Không nên sử dụng với phụ nữ có thai 3 tháng đầu và trẻ em dưới 5 tuổi.
- Trẻ em độ tuổi từ 5 – 13 thì cần phải tham khảo ý kiến bác sỹ, chuyên gia dinh dưỡng khi sử dụng.
- Những người huyết áp thấp, người sắp phẫu thuật, bị rối loạn đông máu, chảy máu cam thì không nên dùng. Vì có thể khiến bệnh nặng thêm.
- Không nên ăn thực phẩm cay nóng khi sử dụng đông trùng hạ thảo.
